» عمومی
بحثی پیرامون تأثیر بازی‌های رایانه‌ای بر سلامت کودکان؛
شفا آنلاين-امروزه بخش عمده‌ای از وقت کودکان و نوجوانان صرف بازی‌های رایانه‌ای می‌شود، این در حالی است که بازی‌های رایانه‌ای بشدت اعتیادآور هستند و کمتر کودک ایرانی را می‌توان یافت که به این بازی‌ها دسترسی نداشته باشد.
به گزارش شفا آنلاين،آخرین بررسی‌های انجام شده توسط سازمان بهداشت جهانی نشان می‌دهد بازی‌های خشن رایانه‌ای بخصوص برای کودکانی که از نظر سرشتی یا محیط خانوادگی مستعد پرخاشگری یا اختلالات رفتاری هستند، افزایش پرخاشگری را به دنبال دارد.
بر اساس این بررسی‌ها، بازی‌های رایانه‌ای علاوه بر عوارض جسمی، تعاملات اجتماعی بچه‌ها را نیز بشدت کاهش می‌دهد و آنان را گوشه‌گیر و منزوی می‌کند از این رو والدین باید بر نحوه و زمان استفاده کودک از تبلت، لپ‌تاپ و دیگر وسایل پرتابل بازی رایانه‌ای نظارت کافی داشته باشند.
چندی قبل علیرضا جعفری روانشناس در مصاحبه با رسانه‌ها با تأکید بر این‌که استفاده از تبلت در سنین دبستان مضر است اظهار داشته است: «کودکانی که فیلم‌ها و بازی‌های خشن تماشا می‌کنند پرخاشگری را می‌آموزند و 10 سال بعد مستعد بزهکاری می‌شوند و این در حالی است که باید دید تبلت به عنوان اسباب بازی برای کودک خریداری شده است یا نوعی ابزار برای مدرسه است.»
وی با بیان این که اگر این وسیله به عنوان اسباببازی تهیه شده باید متناسب با سن کودک باشد می‌گوید: «بر این اساس والدین باید تا جایی که ممکن است از خریدن تبلت به عنوان اسباببازی در سنین دبستان جلوگیری کنند زیرا تبلت و سایر وسایل دیجیتالی محاسن و معایبی دارد که معایب آن در این سن بیشتر است.»
وی همچنین می‌افزاید: «والدین باید فرزند خود را قانع کنند که تبلت وسیله بازی مناسب سن او نیست. وی معتقد است که برای رفع این مشکل، مرحله اول صحبت کردن پیرامون وسایل مورد نیاز و مناسب هر سن و گام بعدی جایگزین کردن وسایل و ابزارهای دیگر است.»
به گفته این روانشناس «درک زمان» مفهومی است که بر اساس آن وقتی فردی به کاری مشغول است باید بتواند بگوید چه مدتی آن کار را انجام داده است. کودکان دبستانی توانایی «درک زمان» را ندارند، برخی والدین از این مسأله شکایت دارند که وقتی فرزندشان با تبلت بازی می‌کند و از او می‌پرسند که چند ساعت است با تبلت بازی می‌کند کودک قادر به پاسخگویی نیست.
عوارض جسمی و روانی
دکتر مجید ابهری رفتارشناس اجتماعی می‌گوید: «دستاورد‌های فناوری اگر در جای خود استفاده نشود و کارکرد آن‌ها از وسایل اطلاعاتی به تفریحی تبدیل شود، می‌تواند مخرب باشد. این وسایل برای رشد اطلاع‌رسانی و تحقق دهکده جهانی ساخته شده است بنابراین تبدیل آن به وسیله بازی کودکان کاری عجیب است.»
وی با بیان این‌که حدود هفت تا هشت سال قبل نخستین تبلت‌ها و تلفن‌های همراه با قابلیت نرمافزارهای رایانه‌ای وارد کشور شده است می‌افزاید: «همه‌گیر شدن این ابزارها و فناوری‌ها باعث شد توجه اکثریت افراد جامعه به آن جلب شود و با توسعه استفاده از این وسایل، جوانان و نوجوانان در خانه و مدرسه جذب بازی‌های رایانه‌ای آن شدند.»
این رفتارشناس اجتماعی با اشاره به این مطلب که والدین بخاطر این‌که از قافله تمدن عقب نمانند و به قول خودشان فرزندشان عقده‌ای نشود برای فرزندان کم و سن سال خود تبلت خریداری می‌کنند و این در حالی است که خرید این وسیله علاوه بر بالا بردن ضریب هوشی و هوش هیجانی زیان‌های جسمی، روحی و روانی زیادی بر کودکان به جا می‌گذارد.
وی می‌گوید: «والدین خوشحال هستند که فرزندان‌شان با دستاورد‌های فناوری آشنا شده‌اند اما از زیان‌های نامرئی کاربرد این وسایل بی‌اطلاع هستند و این در حالی است که کارشناسان تعلیم و تربیت نسبت به استفاده بی‌رویه کودکان و نوجوانان از این وسایل همواره هشدار می‌دهند.»
ابهری با اشاره به این مطلب که سن کار کردن با این وسایل حداقل 10 سال است و ما نباید این وسایل را در سنین پایین در اختیار کودکان قرار دهیم تأکید می‌کند: «انزوا ، گوشه‌گیری و دوری از خانواده و جامعه نخستین عارضه استفاده از این وسایل است که نصیب کودکان می‌شود.»
وی در مورد آسیب‌های جسمانی و روانی استفاده از این وسایل خاطرنشان می‌کند: «ناراحتی‌های مفاصل انگشتان، بی‌حسی اعصاب نوک انگشتان، آرتروز گردن، مشکلات بینایی، ناراحتی‌های گوارشی به علت نشستن زیاد، تیک‌های عصبی مانند به هم زدن پی در پی پلک‌ها یا بالا انداختن شانه‌ها همراه با پرخاشگری و تنش‌های عصبی، کابوس‌های شبانه و همچنین خواب‌های وحشتناک سلامت کودکان و نوجوانان را تهدید می‌کند.»
این رفتارشناس اجتماعی با بیان این مطلب که کاربرد انبوه این وسایل باعث شده کمتر به عوارض و خطرات این وسایل پی ببریم می‌افزاید: «از والدین می‌خواهیم که عجله‌ای برای پیشرفت کودکان نداشته باشند و در مقابل درخواست بچه‌ها برای تهیه این وسایل مقاومت کنند و اجازه ندهند کودکان با بازی‌هایی آشنا شوند که باعث هیجان‌های جسمی و روانی آنان و بلوغ زودرس‌شان می‌شود.
کاربرد زودرس و زودهنگام تبلت‌های رایانه‌ای باعث می‌شود کودکان ما دچار مشکلات رفتاری شوند و از بازی‌های جمعی، مهمانی‌ها و گردهمایی‌های خانوادگی کناره‌گیری کنند و همین رفتارها باعث نهادینه شدن گوشه‌گیری، عزلت و تنهایی در آنان می‌شود و عقب ماندن از درس و مدرسه کمترین عارضه استفاده از تبلت است.»
وی می‌گوید: «باید با جایگزین‌های مناسب و سرگرم کردن کودکان به بازی‌های دسته جمعی و ورزش‌های جمعی و انفرادی، کودکان را از این وسیله جدا کنند و اگر قادر به مقابله نیستند زمان معینی را در طول هفته در اختیار کودکان قرار دهند نه این‌که کودکان با تبلت از خواب بیدار شوند و به خواب بروند.»
کنترل نشدن فرزندان
دکتر علی فرجام روانشناس اجتماعی در مورد استفاده کودکان از تبلت می‌گوید: «امروزه استفاده از بازی‌های رایانه‌ای به عادتی نادرست در بین کودکان و نوجوانان تبدیل شده است، بسیاری از خانواده‌ها با هر سختی و مشقتی که شده این وسیله را برای فرزندان‌شان تهیه می‌کنند اما از این مسأله مهم غافل هستند که تبلت براحتی قابل جابه‌جا کردن است و والدین نمی‌توانند کنترل لازم را بر فرزندشان داشته باشند از این رو والدین باید حتماً در طول روز زمانی مشخص را برای بازی کودک با تبلت تعیین کنند و اجازه دهند فقط در همان زمان با آن کار کنند به این ترتیب هم برنامه‌ریزی را
به او آموخته‌اند و هم از پیامدهای ناشی از استفاده بدون مراقبت کم کرده‌اند.»
وی با بیان این مطلب که استفاده از رایانه و تبلت برای بچه‌های نسل امروز اجتناب ناپذیر است می‌افزاید: «نباید کودکان را از این بازی‌ها منع کرد زیرا گاهی این بازی‌ها باعث شکوفایی بخشی از استعدادهای آنان می‌شود و استفاده از نرمافزارهای متناسب با سن کودک، فرصتی برای تفکر، اکتشاف و یافتن پاسخ در اختیار کودک قرار می‌دهد و قدرت تفکر و خلاقیت او را ارتقا می‌دهد در ضمن توانایی تفکر و حل مسأله را در او قوی می‌کند.»
این روانشناس اجتماعی در مورد سن استفاده از بازی‌های رایانه‌ای تأکید می‌کند: «استفاده از رایانه برای کودکان زیر 3 سال توصیه نمی‌شود زیرا در این مرحله سنی بهتر است انرژی کودک صرف یادگیری مهارت‌های حرکتی، زبانی، ارتباط برقرارکردن و بازی شود.»
وی خاطرنشان می‌کند: «فعالیت‌های رایانه‌ای کودک باید به نوعی باشد که باعث افزایش خلاقیت و انگیزه‌ها شود و به او فرصتی برای کشف و تجربه بدهد؛ فعالیت‌هایی که پایان آن باز است و کودک در آن قدرت انتخاب دارد.
این فعالیت‌ها به کودک فرصت اکتشاف، تخیل و تصور، تفکر، انتخاب و تصمیم‌گیری و حل مسأله می‌دهد. از این رو بهتر است والدین زمانی را برای انجام یک فعالیت مشترک رایانه‌ای در کنار کودک خود اختصاص و با آنان بازی‌ها و برنامه‌های متفاوتی را انجام دهند. این کار حداقل دو فایده دارد؛ یکی آن‌که در زمانی که کودک دچار احساس ناکامی و شکست می‌شود در کنارش هستند و دیگر آن‌که می‌توانند نظارتی غیرمستقیم روی بازی‌هایش داشته باشند.»
فرجام با اشاره به این مطلب که محدودیت همیشه بد نیست می‌گوید: «والدین باید زمان استفاده از رایانه را برای فرزند خود محدود کنند زیرا اگر قرار باشد تمام وقت خود را صرف این کار کنند دیگر زمانی برای بازی با همسالان‌شان نخواهند داشت و این مسأله نگران‌کننده است زیرا فرصت رشد مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی را از کودک می‌گیرد.»
وی توصیه می‌کند: «والدین باید نسل جدید بازی‌ها را که به تحرک بیشتری نیاز دارد، برای بچه‌ها فراهم آورند زیرا علاوه بر این‌که باعث افزایش تعاملات بچه‌ها می‌شود تحرک بدنی آنان را هم زیاد می‌کند.»
ایران
نظرشما
آخرین اخبار